PENGERTIAN ISLAM, IMAN & IHSAN

Islam dari segi bahasa berasal daripada kata dasar salama yang membawa maksud taat dan patuh, aman dan damai serta terlepas atau jauh daripada kekurangan kekurangan zahir dan batin. Manakala dari segi istilah syarak, Islam ialah tunduk, taat dan patuh kepada perintah Allah s.w.t. seperti yang disampaikan oleh Nabi Muhammad s.a.w

Iman pula berasal daripada kata dasar al-amn yang bererti aman iaitu tiada rasa takut. Pengertian iman dari segi istilah ialah mempercayai Allah s.w.t. dan rasul-Nya dengan pengucapan lidah dan kepercayaan dalam hati tanpa rasa syak dan ragu.

Manakala ihsan pula ialah lawan kepada kalimah isa’ah (berbuat jahat). Ihsan bermaksud berbuat baik kepada manusia dan menghindari daripada melakukan perbuatan yang buruk dan jahat. Menurut Imam Nawawi, ihsan akan mendorong seseorang agar sentiasa ikhlas dalam beribadat dan mengerjakan ibadat kerana Allah s.w.t. semata-mata.
Tahukah anda, mengapa sebagai seorang Muslim, kita wajib tunduk kepada Allah s.w.t.? Jawapannya mudah. Ini adalah kerana maksud Islam dalam bahasa Arab ialah tunduk kepada Allah s.w.t. – Lisan al-Arab.
Bagi mendapatkan gambaran yang menyeluruh tentang ketiga-ketiga pergertian ini, kita perlu merujuk kepada sumber Islam yang sahih iaitu sebuah hadis yang terkenal yang diriwayatkan oleh Iman Muslim daripada Saidina Umar al-Khattab r.a seperti berikut:

Daripada Umar r.a. katanya: Pada suatu hari sedang kami duduk di sisi Rasulullah s.a.w. tiba-tiba datang kepada kami seorang lelaki yang sangat putih kainnya, sangat hitam rambutnya, tidaklah kelihatan atasnya tanda-tanda orang yang sedang dalam perjalanan, dan tidak seorang pun daripada kami yang mengenalinya sehingga dia duduk berdekatan dengan Rasulullah s.a.w. lalu dia menyandarkan kedua-dua lututnya kepada kedua-dua lutut Rasulullah s.a.w. dan meletakkan kedua-dua telapak tangannya ke atas kedua-dua paha Nabi s.a.w. Kemudian dia berkata: Hai Nabi Muhammad! Khabarkanlah kepadaku darihal Islam. Maka Rasulullah s.a.w. menjawab: Islam itu ialah bahawa engkau mengakui tiada tuhan melainkan Allah dan bahawasanya Muhammad itu pesuruh Allah, dan engkau mendirikan sembahyang, dan engkau keluarkan zakat, dan engkau puasa bulan Ramadan, dan engkau mengerjakan haji di Baitullah jika engkau sanggup pergi kepadanya. Dia berkata: Benarlah engkau! Maka kami pun tercengang kerana dia yang bertanya dan dia pula yang membenarkannya. Katanya lagi: Maka khabarkan kepadaku darihal Iman. Rasulullah s.a.w. menjawab: Iman itu ialah bahawa engkau beriman kepada Allah, dan malaikat-Nya, dan segala kitab-Nya, dan para Rasul-Nya, dan engkau beriman kepada takdir baik-Nya dan jahat-Nya. Dia berkata: Benarlah engkau! Kemudian dia bertanya lagi: Maka sekarang khabarkanlah kepadaku darihal Ihsan. Rasulullah s.a.w. menjawab: Ihsan ialah bahawa engkau menyembah Allah seolah-olah engkau melihat-Nya, tetapi jika engkau tidak melihat-Nya maka sesungguhnya Ia melihat engkau. (HR. Muslim)

Dalam hadis di atas, dijelaskan bahawa orang yang datang menghampiri Nabi Muhammad s.a.w. lalu duduk seperti orang yang sudah lama berkenalan dan bersahabat dengan Baginda ialah Malaikat Jibril. Kedatangan Jibril a.s. ialah untuk menyampaikan dan mengajar Rasulullah s.a.w. dan umatnya mengenai hakikat Islam, iman dan ihsan.

Apabila ditanyakan tentang Islam, Nabi Muhammad s.a.w. pun menjawab sebagaimana yang terkadung dalam hadis tersebut iaitu:

1. Mengucap dua kalimah syahadah.

2. Mendirikan sembahyang.

3. Mengeluarkan zakat.

4. Berpuasa.

5. Mengerjakan haji di Baitullah jika ada kemampuan menurut syarak.